Syfilis is een seksueel overdraagbare aandoening (soa) die wordt veroorzaakt door de bacterie Treponema pallidum.

Syfilis is goed te behandelen. Zonder behandeling kan syfilis ernstige gevolgen hebben. 

Syfilis: symptomen en gevolgen

Een besmetting met syfilis kent drie stadia:

Eerste stadium van syfilis: zweer

Je raakt besmet met de bacterie. Drie weken na besmetting krijg je een pijnloze zweer op of in je geslachtsorganen, anus of mond.

Deze zweer blijft ongeveer vier weken staan. Ze verdwijnt vanzelf.

Tweede stadium van syfilis: bloedbaan

Zeven tot tien weken na de besmetting komt de bacterie in de bloedbaan terecht. Je krijgt enkele bijkomende symptomen:

  • Koorts 
  • Hoofdpijn 
  • Botpijn 
  • Ontsteking van de lymfeklieren
  • Haaruitval
  • Roze huiduitslag op de romp, voetzolen of handpalmen

Ook deze symptomen verdwijnen zonder behandeling.

Derde stadium van syfilis: organen

Tijdens het derde stadium worden het hart, ruggenmerg, de botten en/of de hersenen aangetast. Deze laatste fase van syfilis komt pas jaren na besmetting.

Deze fase komt in België zeer weinig voor. Meestal wordt syfilis ontdekt in het eerste of tweede stadium.. 

Syfilis opsporen

De huisarts kan je testen op syfilis met een bloedtest.

Syfilis verloopt de eerste jaren zonder typische symptomen. Toch is een snelle diagnose belangrijk om gevolgen op lange termijn te voorkomen. 

Syfilis: behandeling

De basisbehandeling voor syfilis is injecties met antibiotica.

Syfilis is goed te behandelen in de eerste twee fases van de infectie. Hoe langer de behandeling wordt uitgesteld, hoe meer schade syfilis kan aanrichten in het lichaam. De schade aan organen is onomkeerbaar.

Als je zwanger bent, is behandeling nodig om schade aan je baby te voorkomen. Nacontrole door de arts is noodzakelijk.

Je sekspartner verwittigen

Heb je een vaste relatie of sekspartner(s)? Dan gaan artsen ervan uit dat je partner ook besmet is en behandeling nodig heeft. Dat is belangrijk om nieuwe besmettingen te voorkomen. Anders zou je ook zelf opnieuw besmet raken.

Verwittig ook je sekspartners van de laatste drie maanden. Zij krijgen best ook een test en behandeling, zelfs al hebben ze geen klachten. De arts zal dan verder bepalen wat er moet gebeuren. 

Je kan je vorige partners zelf inlichten. Of vraag aan je arts om via Partneralert.be een bericht te versturen. 

Syfilis overdracht en voorkomen

Gebruik een condoom. Dan is de kans kleiner dat je syfilis krijgt of doorgeeft. 

Condooms beschermen niet volledig tegen syfilis. Een syfilis-zweer kan op het hele lichaam zitten en dus niet worden afgedekt. De overdracht van syfilis gebeurt ook gemakkelijk door orale seks (pijpen of beffen).

Je kan de soa ook doorgeven via je handen, als je bijvoorbeeld eerst je eigen geslachtsdelen aanraakt en dan de geslachtsdelen van iemand anders.

Veelgestelde vragen

Verhoogt syfilis de kans op hiv?

Ja.

Syfilis verhoogt de kans op overdracht van het hiv-virus. 

Iemand met syfilis is ontvankelijker voor een besmetting met hiv, omdat syfilis slijmvliesletsels veroorzaakt. Die slijmvliesletsels vormen een open toegangspoort voor het hiv-virus. 

Iemand met hiv die syfilis heeft, geeft het hiv-virus ook makkelijker door. Als de persoon met hiv een niet-meetbare virale lading heeft, zal die hiv niet doorgeven. 

Wat is een sjanker?

Een harde sjanker is de eerste uiting van syfilis: een zweer op de geslachtsorganen, lippen, keel of de anus.

Een weke sjanker is een ziekte op zichzelf. Deze soa wordt veroorzaakt door de Haemophilus ducreyi-bacterie. Je krijgt daarbij plaatselijke zweertjes en de lymfeklieren in de liezen kunnen erg pijn doen. De ziekte geneest snel en gemakkelijk.